Jeszcze niedawno kojarzyła się z filmami science fiction. Dziś sztuczna inteligencja to coś zupełnie zwyczajnego. Korzystamy z niej w pracy, szkole, biznesie, a nawet planując wakacje. Może podsumować długi dokument w kilka sekund albo pomóc znaleźć konkretny przepis w setkach stron ustaw. Ale żeby AI rzeczywiście była pomocna, trzeba wiedzieć, jak jej używać.
To człowiek ma kontrolę
Sztuczna inteligencja to tylko narzędzie. Jej odpowiedzi zależą od tego, jakie pytanie zadamy
i jakie dane otrzyma. Dlatego tak ważne jest, by traktować ją jako pomocnika, a nie eksperta.
– Kluczowe jest odpowiednie zadawanie pytań, czyli tzw. promptowanie. Jeśli pytanie jest jasne i konkretne, AI poda lepszą odpowiedź. Ale jeśli zadamy pytanie z gotową tezą, na przykład: Czy ten przepis pozwala mi coś zrobić?, to odpowiedź może być myląca. Lepiej zapytać otwarcie: Jakie przepisy dotyczą tej sytuacji? – wyjaśnia Jakub Olszak, ekspert ds. komunikacji w LEOLEX AI.
AI to nie nieomylny doradca
Choć systemy AI są coraz lepsze, potrafią się mylić. W niektórych dziedzinach, takich jak prawo, zdrowie czy finanse, błędna odpowiedź może mieć poważne konsekwencje. Dlatego
nie warto traktować odpowiedzi od AI jako ostatecznej decyzji – zawsze trzeba je sprawdzać
i rozumieć w kontekście.
– Każda osoba, nie tylko prawnik, może korzystać z narzędzi opartych na AI. Ważne jednak, by robić to świadomie i wybierać rozwiązania, które opierają się na wiarygodnych źródłach. Przykładem jest właśnie LEOLEX AI, który wyszukuje informacje w aktach prawnych
i orzecznictwie, bazując wyłącznie na aktualnych przepisach – podkreśla Michał Gaszewski, CEO LEOLEX AI.
Gdzie sztuczna inteligencja naprawdę pomaga?
Sztuczna inteligencja najlepiej sprawdza się tam, gdzie trzeba szybko przetworzyć dużą ilość informacji. Przedsiębiorca czy prawnik nie musi już przekopywać się przez dziesiątki dokumentów – technologia zrobi to błyskawicznie i podpowie, co warto sprawdzić.
– Ale to człowiek decyduje, co dalej. To właśnie połączenie szybkości technologii z wiedzą
i doświadczeniem użytkownika daje najlepszy efekt – zaznacza Jakub Olszak.
Jak pisać skuteczne prompty – praktyczne zasady
Żeby sztuczna inteligencja była naprawdę pomocna, kluczowe jest odpowiednie formułowanie poleceń. Tak zwane „promptowanie” pozwala uzyskać trafniejsze i bardziej użyteczne odpowiedzi. Oto kilka zasad:
- Zacznij od celu i kontekstu – określ, czego dokładnie potrzebujesz (np. „potrzebuję listy ustaw, które definiują X”), wskaż źródła i oczekiwany format odpowiedzi (np. „odpowiedz w punktach”).
- Formułuj pytania precyzyjnie i neutralnie – unikaj dwuznaczności i pytań z tezą. Lepiej zapytać „jakie regulacje obowiązują?”, niż „czy mogę to zrobić?”.
- Dobierz odpowiednią długość promptu – za krótki bywa nieczytelny, zbyt długi gubi wątek. Warto zawrzeć tylko to, co konieczne.
- Dawaj wytyczne co do niepewności – np. „jeśli nie znasz odpowiedzi, poinformuj mnie i zaproponuj, co sprawdzić dalej”.
- Pracując z dużymi dokumentami, dziel je na części – proś o streszczenia sekcja
po sekcji, a dopiero na końcu o syntezę. - Pokazuj przykład lub szablon – dołącz fragment dokumentu i poproś o trzymanie
się jego stylu i struktury. - Korzystaj z załączników – gdy to możliwe, dostarczaj dokumenty, na których AI ma pracować. Zwiększa to trafność wyników.
- Eksperymentuj i zapisuj dobre prompty – warto tworzyć własną „bazę poleceń”
do ponownego użycia. - Weryfikuj źródła – jeśli system podaje odnośnik, zawsze sprawdź, czy treść faktycznie odpowiada na pytanie.
Mini-słowniczek
- Prompt – polecenie użytkownika inicjujące odpowiedź modelu (np. pytanie lub instrukcja).
- Metaprompt – zestaw stałych instrukcji definiujących styl i zachowanie modelu (np. „bądź ścisły”).
- Grounding – dodanie źródeł lub plików, by zwiększyć trafność odpowiedzi.
Jak korzystać ze sztucznej inteligencji odpowiedzialnie?
Eksperci LEOLEX AI przygotowali zestaw reguł, które pomogą każdemu korzystać
ze sztucznej inteligencji w sposób świadomy i bezpieczny. Sprawdzą się zarówno
w pracy prawnika, w prowadzeniu firmy, jak i w codziennych obowiązkach:
- Zawsze sprawdzaj informacje – szczególnie wtedy, gdy dotyczą prawa, zdrowia lub finansów.
- Formułuj pytania jasno i bez założeń – neutralne pytania prowadzą do trafniejszych odpowiedzi.
- Korzystaj z narzędzi, które pokazują źródła danych – to szczególnie ważne przy sprawach formalnych (odnośniki warto każdorazowo weryfikować).
- Traktuj sztuczną inteligencję jak pomocnika, a nie eksperta – może coś podpowiedzieć, ale decyzję zawsze podejmujesz Ty.
- Wykorzystuj technologię do analizy i porządkowania informacji – nie do podejmowania decyzji w Twoim imieniu.
- Ucz się, jak rozmawiać z systemami AI – dobre pytania to fundament dobrych odpowiedzi (patrz zasady promptowania powyżej).
Sztuczna inteligencja to wsparcie, nie konkurencja
Sztuczna inteligencja nie odbiera nikomu pracy ani odpowiedzialności. Wręcz przeciwnie pomaga podejmować decyzje szybciej i lepiej. Dzięki niej można skupić się na tym, co naprawdę wymaga ludzkiego podejścia: na relacjach, zaufaniu i zrozumieniu kontekstu.
– Technologia ma ogromny potencjał, ale kluczowe jest, żebyśmy to my nadawali jej kierunek. Sztuczna inteligencja może być świetnym wsparciem, pod warunkiem że korzystamy z niej
z rozwagą – podsumowuje Michał Gaszewski, CEO LEOLEX AI.