Zarówno w pracy, jak i w domu, konflikty są nieuniknione – wynikają z różnic zdań, tempa działania czy sposobu myślenia. Problem nie zaczyna się jednak w momencie, gdy pojawia się różnica, ale wtedy, gdy przestajemy umieć o niej rozmawiać. Właśnie tutaj mediacja – rozumiana szeroko, nie tylko jako formalny proces, ale jako sposób prowadzenia rozmów – staje się jednym z najważniejszych narzędzi budowania zdrowych relacji.
Konflikty, często nie wynikają z realnych różnic interesów, lecz z nieumiejętności rozpoznania i nazwania emocji. W „wirze walki” zatracamy zdolność do precyzyjnego wyrażania swoich potrzeb – zamiast mówić, co nas boli lub czego nam brakuje, wyrzucamy
z siebie żale z przeszłości, przeskakujemy z tematu na temat, a napięcie rośnie. Gdy emocje dominują nad treścią rozmowy, łatwo o eskalację. W efekcie dochodzi do zerwania dialogu,
a nierzadko – do długotrwałych sporów, które zatruwają atmosferę i wpływają na nasze zdrowie psychiczne.
Tymczasem emocje nie są naszymi wrogami – są sygnałami. Informują, że coś ważnego dla nas zostało naruszone lub zagrożone. Wystarczy nauczyć się je rozpoznawać i traktować jako drogowskazy. Na przykład gniew może wskazywać na to, że bronimy jakiejś wartości; strach – że odczuwamy realne zagrożenie i chcemy się przed czymś ochronić. Właśnie na tym opiera się podejście, które stosuję w pracy szkoleniowej i mediacyjnej – Dynamiczna Integracja Emocjonalna Karli McLaren. Dzięki prostym pytaniom – „Co jest dla ciebie ważne?”, „Czego bronisz?”, „Co chcesz przywrócić?” – można dotrzeć do sedna konfliktu i przywrócić zdolność do negocjacji.
To samo podejście świetnie sprawdza się także w organizacjach. W firmach, w których prowadzę szkolenia, zaczynamy od edukacji o emocjach i funkcjonowaniu naszego mózgu. Rezygnujemy z ogólników typu „stres” czy „mieszane uczucia” – zamiast tego uczymy się precyzyjnie nazywać, co się z nami dzieje. Takie podejście daje konkretne narzędzia do zarządzania emocjami w zespole i znacząco poprawia komunikację. Zamiast awantur – zrozumienie. Zamiast wypalenia – współpraca. I co najważniejsze – nie tylko liderzy, ale wszyscy pracownicy uczą się reagować w sposób konstruktywny.
Rola mediatora nie musi ograniczać się do osoby z zewnątrz. W każdej rodzinie, zespole czy relacji może pojawić się ktoś, kto – nawet intuicyjnie – zada pytanie w odpowiednim momencie i zatrzyma eskalację. Wystarczy ciekawość drugiego człowieka, chwilowe zawieszenie własnej potrzeby i gotowość do wysłuchania.
Międzynarodowy Dzień Mediacji to świetna okazja, by przypomnieć sobie, że prawdziwa rozmowa nie polega na przekonywaniu do swoich racji, lecz na odkrywaniu, o co naprawdę chodzi każdej ze stron. W czasach nieustannego tempa i nadmiaru bodźców ta umiejętność jest równie cenna jak inwestycja w zdrowie czy rozwój zawodowy.